×

Astronomia została usunięta z listy dyscyplin naukowych. Decyzja resortu oburzyła nie tylko PTA

Astronomia to jedna z najstarszych nauk, niedługo jednak może stracić ten status i stać się częścią „nauk fizycznych” obok fizyki i biofizyki. W związku z całą sprawą na Facebooku Polskiego Towarzystwa Astronomicznego pojawił się apel.


Zmiany resortu

„Ratujmy polską astronomię!” to petycja przeciw nowemu pomysłowi Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, które 31 lipca opublikowało projekt rozporządzenia nowego podziału dyscyplin naukowych. Planowane jest usunięcie astronomii z listy samodzielnych dyscyplin naukowych i włączenie jej do „nauk fizycznych”.

https://www.facebook.com/PTA.astronomia/posts/1456568434477020

Skąd te zmiany? Zdaniem resortu obecny system sprawia, że rzetelna ocena działalności naukowej jest niemożliwa przy tak dużym rozdrobnieniu. W opinii Jarosława Gowina:

„Wiele obecnych dyscyplin obejmuje wąski zakres tematyczny, a ponadto reprezentuje je niewielka liczba pracowników uczelni, instytutów naukowych Polskiej Akademii Nauk i instytutów badawczych, posiadających co najmniej stopień naukowy doktora”.

Petycja

Z decyzją i uzasadnieniem absolutnie nie zgadza się Polskie Towarzystwo Astronomiczne. Dlatego też zdecydowało się w imieniu całej polskiej społeczności astronomicznej zaapelować o zmianę projektu. W proteście wystosowano petycję, a w ciągu zaledwie 2 dni udało się zebrać prawie 8 tysięcy podpisów.

https://www.facebook.com/PTA.astronomia/photos/a.544630252337514/544630159004190/?type=3&theater

Astronomia jest jedną z najstarszych nauk na Ziemi i w naszym kraju ma ona wspaniałe, wielowiekowe tradycje. Ośmielamy się twierdzić, że jest to wręcz dyscyplina NARODOWA! To przecież nasz rodak, kanonik warmiński Mikołaj Kopernik, „wstrzymał Słońce i ruszył Ziemię”. Współcześni polscy astronomowie kontynuują tę wspaniałą tradycję z wielkim powodzeniem umacniając markę jaką jest Polska Astronomia. Dowodem jest statystyka prowadzona w światowym serwisie Web of Science, według której poziom cytowalności prac naukowych polskich astronomów jest o ok. 25% wyższy od średniego poziomu światowego. Podkreślamy, że jest to jedyna dyscyplina w Polsce, która lokuje się tak wysoko w światowych rankingach.

Dlaczego to taki problem?

Najlepiej wyjaśnia to Polskie Towarzystwo Astronomiczne:

Aplikacje na granty badawcze w zakresie astronomii, doktoraty i habilitacje będą oceniane przez fizyków. Współczesna astronomia, którą możemy podzielić na astrofizykę i kosmologie to odrębna dojrzała empirycznie nauka, ze swoją bardzo istotną specyfiką metody badawczej. Badania astronomiczne to jedne z najważniejszych i najbardziej doniosłych badań na świecie. Polska astronomia jest bardzo mocna, ale wrzucenie jej do jednego worka z całą fizyką może jej poważnie zaszkodzić. Ciężko będzie dobrze ocenić wniosek czy doktorat z astronomii. Likwidacja astronomii idzie również w poprzek klasyfikacji dyscyplin Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych (ERC), która przyznaje najbardziej prestiżowe granty na badania w Europie. ERC ma panel ST9: astronomia i badania kosmiczne. Degradacja astronomii w Polsce z pozycji odrębnej dyscypliny z pewnością nie pomoże polskim astronomom w aplikacji o granty europejskie. Wreszcie, brak astronomii jako dyscypliny spowoduje, że już nie będzie doktoratów z tej dyscypliny (a tylko z nauk fizycznych). Owszem tematyka badań pozostanie, ale brak odrębnej dyscypliny może spowodować w dłuższej perspektywie zniechęcenie młodych ludzi do tej tematyki badań.

Warto także dodać, że choć astronomia traci swój status, prawo kanoniczne nadal pozostaje dziedziną nauk społecznych

Nauki teologiczne utrzymują swój dotychczasowy status.


Mika Nojewska

Miłośniczka wszystkiego, co dziwne i ciekawe. Głównie tworzy teksty dla nauka.rocks i przed komputerem spędza więcej czasu, niż chciałaby się przyznać. W wolnym czasie odkrywa nieodkryte i próbuje opanować świat. Kocia mama i mag na 55 levelu