×

Sekret kryjący się za odrastającym ogonem jaszczurek może doprowadzić do przełomu w medycynie

Ludzie mają skłonność do myślenia o sobie jako o gatunku wyższym. Jednak sposób w jaki nasze ciało się regeneruje jest niezwykle prosty. Możemy całkiem nieźle naprawić złamane kości, ale utrata kończyny lub uszkodzenie rdzenia kręgowego jest nieodwracalne.


Spójrzmy teraz na jaszczurki. Ich niebywała zdolność sprawia, że nic sobie nie robią z utraty ogona. Po prostu urośnie nowy, żaden problem. Właśnie ta cecha stała się przedmiotem zainteresowania naukowców. Projekt jest częścią badań nad zdolnościami regeneracyjnymi centralnego układu nerwowego gekona.

Odkrycia z badań przeprowadzonych na gekonach mogą pomóc w znalezieniu lepszych sposobów leczenia uszkodzeń ludzkiego ciała.

Jednak gekony nie są jedyne z niezwykłymi zdolnościami regeneracji. Danio jest w stanie całkowicie zregenerować utracone części serca, a salamandry mogą zastąpić utraconą kończynę i fragmenty organów.

Gecko

Dla wielu naukowców są to ostateczne formy regeneracji. Jednak zespół badawczy Matthew Vickaryousa najbardziej był zainteresowany właśnie gekonami.

Eksperyment polegał na chwytaniu ich ogonów, co powodowało, że jaszczurki go gubiły. Przebiegało to bezboleśnie i natychmiast rozpoczynał się proces regeneracji. Właśnie wtedy dokładnie przyglądano się procesom zachodzącym na poziomie komórkowym.

Opierając się na wcześniejszych odkryciach nad innymi gatunkami, naukowcy założyli, że zaangażowane są niektóre typy komórek macierzystych.

W zależności od potrzeb, komórki macierzyste, które są „pustymi łupkami”, mogą rozwinąć się w różne typy komórek. I faktycznie, jak przewidzieli specjaliści, radialne komórki glejowe wkroczyły do akcji umożliwiając regenerację białek. Ogon odrastał w zaledwie 30 dni.

Okazało się jednak, że w całym procesie regeneracji, ważną rolę odgrywa rana. W miejscu utraconego ogona pojawiał się zakrzep.

Umieszczenie kawałka skóry mogłoby uniemożliwić odrośnięcie ogona. Naukowcy sądzą, że otwarta rana jest ważna, gdyż jej obecność alarmuje organizm o konieczności podjęcia regeneracji.

„Wiedzieliśmy, że rdzeń kręgowy gekona może się zregenerować, ale nie wiedzieliśmy, że to komórki macierzyste odgrywają kluczową rolę. Ludzie nie radzą sobie z urazami rdzenia, więc mamy nadzieję, że tę wiedzę uda się wykorzystać w przyszłości podczas leczenia.” – powiedział Vickaryous

Z drugiej strony, ludzkie ciało na uraz rdzenia kręgowego reaguje zupełnie inaczej. Zamiast nowej tkanki wytwarza się tkanka bliznowata.

Blizna szybko uszczelnia ranę, a to z kolei zapobiega procesowi regeneracji. Tak szybka naprawa na dłuższą metę jest problemem. Być może właśnie to jest powodem naszych ograniczonych zdolności regeneracji – brakuje nam kluczowego typu komórek.

Kolejnym krokiem jest sprawdzenie w jaki sposób gekony są w stanie wytworzyć nowe komórki mózgowe.

Choć to mały krok, może doprowadzić do przełomu w medycynie. Zagłębiając sekrety regeneracji, w przyszłości będziemy mogli nie tylko radzić sobie z uszkodzeniami rdzenia kręgowego, ale także przywracać utracone kończyny.


Mika Nojewska

Miłośniczka wszystkiego, co dziwne i ciekawe. Głównie tworzy teksty dla nauka.rocks i przed komputerem spędza więcej czasu, niż chciałaby się przyznać. W wolnym czasie odkrywa nieodkryte i próbuje opanować świat. Kocia mama i mag na 55 levelu

Może Cię zainteresować