Czy uda nam się całkowicie wyeliminować COVID-19, czy choroba zostanie z nami na zawsze?
Minął ponad rok odkąd Światowa Organizacja Zdrowia ogłosiła pandemię COVID-19. Powoli zaczynamy oczekiwać mniejszego rozprzestrzeniania się koronawirusa.
Eliminacja COVID-19
Wraz z wprowadzeniem kilku skutecznych szczepionek i egzekwowaniem środków bezpieczeństwa, takich jak zakazy podróży i kwarantanna, w niektórych częściach świata spada liczba przypadków COVID-19.
Wiele osób zastanawia się, czy w przyszłości uda się wyeliminować COVID-19, czy też w niektórych regionach będzie on zawsze endemiczny. Zdecydowana większość ekspertów w dziedzinie epidemiologii uważa, że COVID-19 na zawsze pozostanie z nami.
Endemiczny oznacza, że zawsze będą osoby zarażone, które przeniosą infekcję na kogoś innego, a następnie wyzdrowieją. Przez długi czas każda osoba zaraża kolejną, więc liczba zarażonych pozostaje mniej więcej taka sama. – wyjaśnia profesor Graham Medley z London School of Hygiene
Endemiczne wirusy
Wiele powszechnych chorób ma charakter endemiczny, w tym koronawirusy powodujące przeziębienie. Dobra wiadomość jest taka, że znacznie różnią się od wysokiego poziomu transmisji, jaki widzieliśmy podczas pandemii.
Infekcje endemiczne występują zwykle u dzieci i powodują łagodne objawy. Endemiczne koronawirusy nie są związane z poważną chorobą. Zanim dzieci osiągną dorosłość, będą wielokrotnie narażone i potencjalnie zakażone oraz staną się odporne.
Wiele wirusów, które były odpowiedzialne za poprzednie pandemie, w tym epidemię hiszpanki z 1918 roku, nadal krąży do dziś. Całkowite wykorzenienie choroby nie jest łatwe. Do tej pory wyeliminowano tylko dwie – ospę prawdziwą i księgosusz.
Kampania szczepień
Istnieją dwie opcje zakończenia pandemii – albo wirus zostanie wyeliminowany albo stanie się endemiczny. Całkowita eradykacja choroby wymaga ogólnoświatowej kampanii szczepień, która prowadzi do odporności zbiorowej.
Ospę i księgosusz zwalczono za pomocą szczepionek, więc czy w ten sam sposób moglibyśmy całkowicie wyeliminować COVID-19? Kluczową przeszkodą jest to, że SARS-CoV-2 może mutować i stać się odporny na szczepionki.
Eksperci wyjaśniają, że w miejscach, w których występuje mieszanka populacji zaszczepionych i nieszczepionych, szczepionki mogą wywierać selektywną presję na wirusa, który będzie mutować i rozprzestrzeniać się zakażając nawet osoby zaszczepione.
Ograniczenia
Kolejną trudnością w uzyskaniu odporności stadnej jest fakt, że dostępne szczepionki nie zapewniają 100-procentowej odporności na zakażenie COVID-19. Poniekąd chronią przed infekcją, ale przede wszystkim zmniejszają nasilenie choroby.
Zaszczepienie całej populacji również jest niewiarygodnym wyzwaniem. Ograniczenia produkcyjne i nierówność w dystrybucji szczepionek oznacza, że w wielu krajach COVID-19 stanie się endemiczny.
Główny cel
Pomimo tych wyzwań, teoretycznie możliwe byłoby zaszczepienie wystarczającej liczby ludności świata, aby osiągnąć odporność stadną i wyeliminować COVID-19. Problem w tym, że nie jest to kwestia priorytetowa.
Głównym celem jest zapobieganie ciężkiego przebiegu choroby i ograniczenie zgonów związanych z rozprzestrzenianiem się koronawirusa. Jeśli uda się to osiągnąć, nie ma powodów, by próbować go całkowicie wyeliminować.
