Czy dwie pszczoły rzeczywiście mogą poradzić sobie z otworzeniem butelki słodkiego napoju?
Internet przepełniony jest dziwnymi nagraniami i zdjęciami zwierząt, które prezentują swoje wyjątkowe zdolności. Niektóre z nich są jak najbardziej rzeczywiste, a inne zmyślnym oszustwem.
Osobliwe nagranie
W ostatnim czasie furorę w sieci zrobiła para pszczół, która samodzielnie odkręciła butelkę Fanty. Czy był to akt pracy zespołowej czy wypadek? Czy puchate owady są aż tak inteligentne i opanowały sztukę współpracy na mistrzowskim poziomie?
Z jednego nagrania raczej trudno się zorientować, co się właściwie dzieje. Przede wszystkim nie możemy być pewni, że filmik jest prawdziwy, ale zakładając, że tak, jak to w ogóle możliwe, że pszczoły poradziły sobie z nakrętką?
https://youtu.be/WlPoKU_MDx0
To ciekawe, że obie wydają się przesuwać nakrętkę we właściwym kierunku. Pszczoły z pewnością mogą nauczyć się takich technik, ale zazwyczaj tylko dzięki wielu możliwościom uczenia się, a nie spontanicznie. Nie wiem, czy twórcy nagrania poddali pszczoły wielu próbom, ale to mało prawdopodobne. – wyjaśnia profesor ekologii Lars Chittka z Queen Mary University of London
Współpraca pszczół
Chittka jest ekspertem jeśli chodzi o naukę pszczół pewnych sztuczek. W swoich badaniach wiele razy zademonstrował, że owady rzeczywiście można wyszkolić, by pracowały razem, gdy próbują zyskać dostęp do źródła pożywienia.
Eksperymenty wykazały, że pszczoły są w stanie uczyć się od siebie nawzajem i dzielić się informacjami. Większość umiejętności zyskanych przez pojedyncze pszczoły rozprzestrzeniła się wśród robotnic w kolonii.
Według Chittki pszczoły w filmie to pszczoły miodne, Apis mellifera, i chociaż ich zarejestrowane zachowanie prawdopodobnie nie jest wynikiem pracy zespołowej, to nie jest to całkowity przypadek, że udało im się zdjąć zakrętkę.
The string-pulling bees are at it again in my lab @QM_SBCS @QM_Psych pic.twitter.com/sKU1TMv1YU
— Lars Chittka (@LChittka) April 11, 2021
Pszczoły uczą się indywidualnie rozpoznawać cechy kwiatu, a większość gatunków jest w tym bardzo elastyczna – nie musi to być kwiat, może to być słodka butelka napoju, której sygnały wizualne kojarzą się ze słodką nagrodą. Wyrzucone w parku butelki mogą być okazją do tworzenia takich skojarzeń.
Słodka nagroda
Oczywiście wspólna praca wśród kolonii pszczół nie jest niespotykana. Chittka zauważa więc, że nic nie stoi na przeszkodzie, by założyć, że przypadkowe pszczoły mogą spotkać się w terenie i spontanicznie wykonać skoordynowany manewr, aby pokonać przeszkodę.
Słodkie napoje w słońcu są dla owadów kuszące, a obietnica Fanty wydobywającej się z rowków butelki była niemałą motywacją. Możliwe więc, że pszczoły były w stanie wytworzyć odpowiedni moment obrotowy, by dotrzeć do napoju. Podniesienie zakrętki nadal jednak pozostaje niebywałym wyczynem dla owadów poszukujących cukru.