Nie potrafisz się zdecydować? Nauka potwierdza, że istnieje coś takiego, jak „zbyt duży wybór”
Jak często zdarza ci się wpaść w pułapkę niezdecydowania? Zaczyna się od kompletnie trywialnych rzeczy, jak obiad czy dobór garderoby. Zapewne i tobie nie zawsze decyzje przychodzą łatwo.
Wybory i decyzje
Okazuje się jednak, że to sprawa dość powszechna, a właściwie nawet normalna. Naukowcy ustalili, w jaki sposób wybory przeciążają działania w mózgu. Nasz umysł może wycofać się z próby podjęcia decyzji, jeśli liczba opcji stanie się zbyt duża.
Ten rodzaj niezdecydowania zauważono już wcześniej. Jednak najnowsze badanie identyfikuje obszary mózgu, które pomagają nam ocenić, czy dokonać wyboru, czy też nie. Szczególną rolę odgrywa tutaj przedni zakręt obręczy (ważenie korzyści) i prążkowie (określanie wartości).
Eksperyment
Zaczęło się od prostego eksperymentu z udziałem 19 osób. Uczestnikom dano do wyboru kilka zdjęć wydrukowanych na koszulce lub kubku. Wraz ze zwiększającą się liczbą opcji, wzrastała aktywność mózgu w dwóch wspomnianych obszarach.
Kiedy wolontariusze głowili się nad dokonaniem wyboru, maszyna fMRI nieustannie monitorowała ich aktywność. Wszystko szło dobrze do czasu, gdy wybór zdjęć przekroczył 12. Wtedy aktywność przedniego zakrętu obręczy i prążkowia zaczęła spadać.
Koszty a nagroda
Naukowcy twierdzą, że to pokazuje, w jaki sposób prążkowie i przedni zakręt obręczy współdziałają ważąc potencjał nagrody, w tym przypadku znalezienie idealnego obrazu do wydrukowania, w stosunku do ilości pracy jaką trzeba wykonać.
Ta sama aktywność mózgu nie została wykazana, gdy badani zostali poproszeni jedynie o przeglądanie obrazów. Według naukowców to demonstruje sposób, w jaki mózg szuka optymalnego miejsca między wysiłkiem umysłowym a potencjalną nagrodą.
Niezdecydowanie
Nie myśl jednak, że 12 to jakaś magiczna liczba. Jeśli wiele różnych czynników, w tym indywidualne cechy i wielkość nagrody, które zasadniczo wpływają na próbę podjęcia przez nas decyzji. Nie ulega jednak wątpliwości, że teraz wiemy, jak mózg dokonuje tych obliczeń.
Przedni zakręt obręczy rozważa koszty w porównaniu z korzyściami poszczególnych działań. W międzyczasie prążkowie próbuje odpowiedzieć na pytanie, czy korzyści i nagroda będą tak dobre, jak na to liczymy. Są to kluczowi gracze w motywowaniu i podejmowaniu decyzji.
W grę wchodzi więc cały szereg czynników, w tam to, jak bardzo jesteśmy głodni
Kolejnym obszarem badań będzie ustalenie, w jaki sposób mózg mierzy wysiłek umysłowy.