Naukowcy wyjaśniają, dlaczego nie jesteś w stanie poczuć zapachu własnego mieszkania
Zastanawialiście się kiedyś, jak to jest, że wchodząc do czyjegoś domu, od razu uderzają was zapachy, a we własnym mieszkaniu nie czujecie nic? Okazuje się, że to wina naszego mózgu.
Dlaczego nie czujemy zapachu własnego domu?
Bardzo szybko dostosowujemy się do zapachów. W ciągu zaledwie kilku oddechów możemy stracić zdolność wykrywania nowych zapachów. Nazywa się to adaptacją węchową, gdyż z tego samego powodu nie możesz poczuć własnego oddechu, zapachu ciała, a nawet perfum już po kilku minutach.
Jak tłumaczy psycholog poznawczy, Pamela Dalton, w rozmowie z New York Magazine, jest to częściowo pozytywne zjawisko. Każdy przedmiot w naszym otoczeniu wydziela pachnące cząsteczki:
Zjawisko to znane jest jako adaptacja sensoryczna i jest to coś, czego najbardziej doświadczamy w przypadku zapachów. Nie dotyczy to wszystkich wrażeń zmysłowych. Jeśli na przykład pracujesz w pobliżu placu budowy, po chwili możesz wyciszyć hałas. Jednakże, jeśli cię zapytam: „Słyszysz to?'” możesz skupić się na tej części swojego mózgu i dać do zrozumienia, że wciąż odbieramy bodźce dźwiękowe. To nie działa w przypadku zapachu.
Kiedy bierzesz wdech, cząsteczki przechodzą przez twoje nozdrza i przyklejają się do ściany śluzu z tyłu gardła. Ten śluz jest domem dla komórek receptorowych, które mówią mózgowi, co właśnie wąchałeś.
Nasze mózgi zwracają uwagę na niebezpieczeństwo. Jak mówi Dalton, każda zmiana w naszym otoczeniu może stanowić zagrożenie, więc mózg skupia się na nowych widokach, dźwiękach, uczuciach — i zapachach.
Mózg analizuje potencjalne zagrożenia
Po kilku wąchaniach powinieneś wiedzieć, co wymaga twojej uwagi, a co można zignorować. Świeżo ścięte kwiaty? Fajnie, ale to nie problem. Zapach spalonych włosów? Lepiej to sprawdzić.
Martwisz się, że twój dom cuchnie i nikt ci o tym nie mówi? Możesz samodzielnie to sprawdzić, stosując kilka sztuczek. Wyjdź na dłuższy spacer (co najmniej kilka godzin) poza swoje cztery ściany. Po powrocie powinieneś mieć dobre pojęcie o tym, co czują wszyscy inni. Jeśli to nie zadziała, spróbuj skakać po pokoju przez kilka minut.
Zwiększony przepływ krwi może na krótko poprawić zmysł węchu, więc wystarczą kilkuminutowe ćwiczenia, aby „lepiej czuć” zapachy. Może się okazać, że niektóre zapachy domowe są bardziej interesujące niż inne.
W końcu to, jak pachnie dom, może być mniej ważne niż to, jak się z nim czujemy; nie ma nic lepszego niż dobrze czuć się we własnym domu. Nawet jeśli pachnie wyjątkowo dziwnie.