Grzyby pochłaniające radioaktywne promieniowanie kwitną na ścianach reaktorów w Czarnobylu

Nie ma miejsca na Ziemi, w którym życie jakoś sobie nie poradziło. Od bulgoczących gorących źródeł w Yellowstone po super sterylne pomieszczenia, które wykorzystywane są do budowy statków kosmicznych, życie zawsze znajdzie sposób.

Życie znajdzie sposób

Nawet na ścianach opuszczonego reaktora jądrowego, wciąż emitującego promieniowanie, rozkwitła niezwykła grupa grzybów. W rzeczywistości wiadomo, że wiele gatunków grzybów zadomowiło się w radioaktywnym środowisku.

Do tej pory łącznie udokumentowano około 200 gatunków z 98 rodzajów grzybów, które znajdują się na terenie kompleksu elektrowni jądrowej w Czarnobylu, opuszczonej po znanej wszystkim katastrofie w 1986 roku.

Grzyby radiotroficzne

Grzyby nie tylko mnożą się i znoszą wysoki poziom promieniowania, bo niektóre gatunki je właściwie pochłaniają. Znane jako grzyby radiotroficzne lub czarne grzyby, te nieliczne gatunki są uzbrojone w melaninę.

Ten sam pigment w ludzkiej skórze, który pomaga chronić przed promieniowaniem ultrafioletowym, pozwala im przekształcić promieniowanie gamma w energię chemiczną do wzrostu. Uważa się także, że zapewnia im ochronę przed szkodliwym promieniowaniem.

W wielu komercyjnych reaktorach jądrowych woda radioaktywna zostaje skażona organizmami melanotycznymi [z czarną pigmentacją]. Nikt tak naprawdę nie wie, co one właściwie tam robią. – powiedział mikrobiolog Arturo Casadevall z Albert Einstein College of Medicine w Nowym Jorku w 2007 roku

Badania przeprowadzone przez Casadevalla i jego zespół wykazały, że grzyby, jak Cladosporium sphaerospermum, Cryptococcus neoformans czy Exophiala dermatitidis, są w stanie wytrzymać promieniowanie jonizujące około 500 razy wyższe.

Co więcej, wydaje się, że w radioaktywnym środowisku rosną znacznie szybciej. Inne badanie wykazało, że grzyby kierują swoje zarodniki w stronę źródła promieniowania, zupełnie jakby poszukiwały pożywienia.

Próbki grzybów zebranych w reaktorze miały więcej melaniny niż te, które zebrano poza strefą wykluczenia. Oznacza to, że grzyby przystosowały się do radioaktywności, a niektóre z nich okazały się radiotroficzne. – podsumował Casadevall

Zastosowanie

Czarne grzyby odbyły również osobliwą podróż. W 2016 roku osiem gatunków zebranych w Czarnobylu zostało wysłane na Międzynarodową Stację Kosmiczną na pokładzie rakiety SpaceX, by zrozumieć, w jaki sposób są w stanie tolerować tak wysoki poziom promieniowania.

Perspektywa grzybów rosnących w tak trudnym środowisku sprawiła, że naukowcy wpadli na pomysł, by wykorzystać je jako źródło pożywienia dla astronautów podczas długich lotów kosmicznych lub kolonizacji planet.