Naukowcy z powodzeniem odwrócili procesy starzenia na sztucznie wyhodowanych ludzkich komórkach

Odwracanie procesów starzenia to coś, o czym marzy wiele osób i ma nadzieję, że będą mieli okazję być świadkami takiego przełomu.

Starzenie się

Choć to odległa przyszłość, teraz jesteśmy krok bliżej, dzięki najnowszemu osiągnięciu. W przeprowadzonym eksperymencie naukowcom udało się odwrócić starzenie ludzkich komórek, co może stanowić podstawę dla leków przeciw degeneracji, które pojawią się w przyszłości.

Starzenie się może być postrzegane jako nieustannie postępujący spadek funkcji organizmu, które ściśle jest związane z większością chorób doskwierającym osobom starszym. Nasze komórki i tkanki przestają poprawnie funkcjonować z wielu powodów, jednak nowym celem biologów zajmujących się procesami starzenia jest akumulacja komórek senescentnych w tkankach i narządach.

Komórki senescentne

Komórki senescentne to starsze, pogarszające się komórki, które przestały poprawnie funkcjonować i utraciły zdolność do podziału. Problem w tym, że ich obecność zagraża także poprawnemu funkcjonowaniu zdrowych komórek znajdujących się wokół nich.

Co więcej, eksperyment udowodnił, że usunięcie tych starych i dysfunkcjonalnych komórek opóźnia starzenie i inne procesy z nim związane, w tym choćby zaćmę.

Włączanie genów

Wciąż nie do końca rozumiemy, dlaczego komórki starzeją się, ale wymieniono kilka głównych czynników: uszkodzenia DNA, ekspozycja na stan zapalny i uszkodzenia telomerów. Niektórzy mówią, że jedną z oznak starzenia się, jest utrata zdolności do „włączania i wyłączania” genów w odpowiednim miejscu i czasie.

Wraz z wiekiem tracimy zdolność kontrolowania tego, jak regulowane są nasze geny. Każda komórka w ciele zawiera wszystkie niezbędne do funkcjonowania informacje, ale nie każdy gen jest włączany we wszystkich tkankach lub spełnia odpowiednie warunki. Przykładem jest to, jak bardzo różni się komóra serca od komórki nerkowej, choć zawierają te same geny.

Wielofunkcyjne geny

Kiedy gen zostaje aktywowany przez sygnały wysyłane przez komórkę, tworzy wiadomość molekularną zwaną RNA, która zawiera wszystkie informacje potrzebne do wypełnienia swojego zadania. Wiemy, że ponad 95 procent naszych genów jest w stanie wytwarzać kilka różnych rodzajów RNA, w zależności od potrzeb komórki. W miarę upływu lat, komórki tracą swoje zdolności i nie reagują odpowiednio na zmiany w otoczeniu.

Odnawianie komórek

W poszukiwaniu sposobów na ponowne „aktywowanie” zdolności komórek, naukowcy odkryli, że reagują one na pewne chemikalia. Uwolnienie niewielkich ilości siarkowodoru sprawiło, że część komórek została odmłodzona i odzyskała niektóre zdolności.

Siarkowodór naturalnie występuje w naszych ciałach i już wcześniej udowodniono, że poprawia poszczególne cechy związane z chorobami powiązanymi z wiekiem. W dużych ilościach może być jednak toksyczny. Kluczem więc jest znalezienie sposobu na dostarczenie go bezpośrednio do komórki tam, gdzie jest najbardziej potrzebny.

Pierwszy krok

Naukowcom udało się dostarczyć cząsteczkę bezpośrednio do mitochondriów. Eksperymenty jednak zostały przeprowadzone jedynie w warunkach laboratoryjnych, na sztucznie wyhodowanych ludzkich komórkach.

Specjaliści mają nadzieję, że używanie odpowiednich narzędzi molekularnych pozwoli ostatecznie usunąć starzejące się komórki u żywych ludzi. Dzięki temu leczenie i zapobieganie chorobom związanym z wiekiem mogłoby się okazać znacznie skuteczniejsze. Przed nami jednak jeszcze wiele lat oczekiwania i seria badań, chwilowo o przełomie nie ma więc mowy.