W domowych warunkach można bez problemu zrobić własną lampę lawową!
Lampa lawowa to gadżet, który zapewne wielu z was kojarzy z filmów, seriali czy produkcji animowanych. Elektroniczne lampy potrafią swoje kosztować, jednak można za kilka złotych zrobić własną, domową wersję!
Czym jest domowa lampka lawowa?
Ten eksperyment domowy jest możliwy dzięki właściwościom gęstości i biegunowości substancji chemicznych. Dzięki nim możemy wykonać własną (tymczasową) lampę lawową z materiałów dostępnych w sklepach. Jest to łatwe, bezpieczne i wygląda bardzo efektownie.
Głównymi materiałami jest olej roślinny oraz woda. Cząsteczki wody są „polarne”, ponieważ mają krzywe styczne ładunku elektrycznego, który przyciąga inne atomy. Koniec cząsteczki z dwoma atomami wodoru jest naładowany dodatnio.
Drugi koniec, z tlenem, jest naładowany ujemnie. Podobnie jak w magnesie, w którym bieguny północne są przyciągane do biegunów południowych („przyciągają się przeciwieństwa”). Dodatni koniec cząsteczki wody połączy się z ujemnym końcem innych cząsteczek. Cząsteczki oleju są jednak niepolarne – nie mają ładunku dodatniego ani ujemnego, więc w ogóle nie przyciągają ich cząsteczki wody. Dlatego olej i woda nie mieszają się w żaden sposób.
Jak ją zrobić?
Wykonanie domowej wersji lampy lawowej jest niezwykle proste i wystarczy odwiedzić najbliższy sklep spożywczy, aby kupić niezbędne składniki całego eksperymentu. Do jego wykonania potrzebujemy: butelkę oleju roślinnego, tabletki musujące (mogą być jakiekolwiek), wodę oraz barwniki spożywcze. Gdy przygotujemy materiały, to przechodzimy do praktyki:
- Wypełnij szklankę/pojemnik olejem roślinnym.
- Wypełnij pozostałą wolną powierzchnię zabarwioną wodą. Do jej barwienia najlepiej wykorzystać barwnik spożywczy. Woda opadnie na dno pod olejem i będzie wyglądać jak małe, przezroczyste plamki.
- Wrzuć jakąkolwiek tabletkę musującą. Im więcej ich będzie, tym mocniejsza reakcja wewnątrz pojemnika.
- Obserwuj z przyjemnością zachodzącą reakcję. Gdy reakcja zaczyna zwalniać, po prostu dodaj kolejne tabletki musujące. Dla lepszego efektu podłóż pod pojemnik źródło światła (mała latarka, telefon komórkowy etc.).
Jak działają elektroniczne lampy lawowe?
Elektroniczne lampy lawowe wykorzystują polarny i niepolarny płyn, tak jak robi to przedstawiony domowy odpowiednik. Jednak w rzeczywistości gęstość cieczy jest znacznie bliższa niż w przypadku oleju roślinnego i wody.
Gęstszy płyn opada na dno, ale światło lampy lawowej podgrzewa go, ten się rozszerza i staje się mniej gęsty, powodując wędrówkę ku górze. W miarę oddalania się od światła ochładza się, ponownie stając się gęstszy, aż opadnie; wtedy cykl zaczyna się od nowa.
Domowa lampa lawowa to świetny sposób, aby zainspirować naszą pociechę do zainteresowania się naukami ścisłymi.
