Supermasywna czarna dziura w centrum naszej galaktyki staje się bardziej aktywna

Sagittarius A*, supermasywna czarna dziura w centrum naszej galaktyki nie jest sklasyfikowana jako aktywne jądro galaktyczne, ale powoli zaczyna stawać się awanturnicza.

Niespokojna czarna dziura

Mianem aktywnego jądra galaktycznego określa się jądra galaktyczne, które świecą niezwykle jasno podczas pochłaniania dużej ilości materiału z otaczającej przestrzeni. Jednak jasność centrum Drogi Mlecznej nieustannie zmienia się w całym spektrum elektromagnetycznym.

Astronomowie potwierdzili teraz, że w ciągu ostatnich kilku lat najbardziej energetyczne rozbłyski rentgenowskie rosną. Jak donosi czasopismo Astronomy & Astrophysics, wyniki potwierdzają wnioski z wcześniejszych badań, które wykazały, że nasze centrum galaktyczne rzeczywiście staje się niespokojne.

Rozbłyski

Zespół francuskich i belgijskich naukowców pod kierownictwem astrofizyka Enmanuelle Mossoux z University of Liège w Belgii kontynuował prace z 2017 roku, które twierdziły, że wskaźnik jasnych rozbłysków wzrósł trzykrotnie od 31 sierpnia 2014 roku.

Wcześniejsze badania skupiały się na danych rentgenowskich Sagittariusa A* z obserwatoriów XMM-Newton, Chandra i Swift zebranych w latach 1999–2015. Łącznie wykryto 107 rozbłysków, a najjaśniejsze zaczęły się pojawiać od sierpnia 2014 roku.

Analiza

Aby dowiedzieć się, czy tendencje te utrzymują się, Mossoux i jego zespół przeanalizowali dane ze wszystkich trzech teleskopów z lat 2016-2018. Wykryli 14 dodatkowych rozbłysków, a następnie przeanalizowali je w celu określenia częstotliwości i ich rozkładu.

Okazało się, że jeden z wcześniejszych wniosków był błędny. Nie zmniejszyła się częstość słabych rozbłysków i pozostawały one dość stabilne w okresie objętym danymi. Nie zmieniło to jednak ogólnego rezultatu – stwierdzono zmianę szybkości spalania najjaśniejszych i najbardziej energetycznych rozbłysków.

Aktywność Sagittariusa A*

Choć badania odnoszą się tylko do rozbłysków rentgenowskich, nie są jedyną wskazówką, która sugeruje, że coś dzieje się z Sagittariusem A*. Mossoux i jej zespół sprawdzili również, czy aktywność w 2019 roku jest zgodna z ich ostatnimi ustaleniami.

Przeanalizowano dane Swift z 2019 roku i znaleziono cztery jasne rozbłyski, największą liczbę, jaką kiedykolwiek zaobserwowano w jednym okresie. To jedynie potwierdza, że czarna dziura staje się niespokojna.

Dokładniejsze obserwacje

Dane zgromadzone podczas badań w 2019 roku, które zostaną opublikowane w tym roku, mogą ujawnić jeszcze więcej na temat tej szczególnej aktywności rentgenowskiej i tego, co może ją powodować, bez względu czy jest to akrecja, czy coś innego, jak choćby zakłócenia pływowe asteroidy.

Obserwacje na innych długościach fal mogą również ujawnić więcej informacji. Dalsze badania w bliskiej podczerwieni i obserwacje fal radiowych mogą pomóc nam dowiedzieć się, co powoduje niepokój Sagittariusa A*.