Nobel z chemii przyznany za banalnie proste reakcje, które zrewolucjonizowały dziedzinę
Laureatami Nagrody Nobla w dziedzinie chemii 2022 są Carolyn Bertozzi, Morten Meldal i Barry Sharpless.
Nobel z chemii
Wyróżnienie zostało przyznane za rozwój chemii kliknięć i chemię bioortogonalną. Dla Barrego Sharplessa jest to druga nagroda Nobla. Po raz pierwszy wyróżnienie zostało mu przyznane w 2001 roku w tej samej dziedzinie.
Chemia kliknięć to bardzo pomysłowe i nieskomplikowane podejście, które umożliwia tworzenie molekuł przez bardzo łatwe łączenie ich ze sobą – zatrzaskiwanie, niczym klamra od paska.
Chemia biortogonalna
Meldal i Sharpless niezależnie odkryli cząsteczki, które działają właśnie na zasadzie tych kliknięć, a obecnie są wykorzystywane do produkcji leków. Z kolei Bertozzi dostrzegła ich potencjał. Odkrycia zapoczątkowały dziedzinę znaną jako chemia biortogonalna.
Laureatka nagrody Nobla wykorzystała chemię kliknięć do przyłączania cząsteczek „śledzących” do interesujących molekuł i podążania za nimi do komórek. Wymagało to odkrycia reakcji klikania, które nie były toksyczne dla komórek.