Czy to prawda, że zimą oczy reniferów zmieniają kolor z brązowego na niebieski?
Być może słyszeliście, że oczy reniferów w ciągu roku przechodzą dramatyczną zmianę. Latem są złotobrązowe, a zimą stają się uderzająco niebieskie.
Oczy reniferów
Renifery to jedyne zwierzęta, które zmieniają kolor oczu zimą, choć efekt nie zawsze jest oczywisty. Z daleka różnica może wydawać się ledwie zauważalna, jednak bliższe oględziny pokazują spektakularną zmianę.
Neurobiolog Glen Jeffery znalazł się w posiadaniu dużego worka z oczami reniferów. Studiowanie wzroku zwierząt na University College London nie zawsze jest przyjemne. Od czegoś jednak trzeba zacząć.
Zmiana koloru
Naukowcy chcieli zrozumieć, jak renifery tolerują ekstremalne zmiany warunków oświetleniowych, których doświadczają każdego roku, więc zwrócili się do neurologa. Podczas badań Jeffery dokonał nie lada odkrycia.
Oczy ze zwierząt zabitych latem znacznie różniły się od tych, które zebrano od reniferów zabitych zimą. Neurolog uważa, że adaptacja leży w funkcji neurologicznej zwierząt, a nie w ich fizycznych oczach.
Zmiana zachodzi w tapetum lucidum, czyli błonie odblaskowej, która znajduje się za siatkówką. Działa trochę jak lustro odbijające światło, które przechodzi przez siatkówkę. W ten sposób oko otrzymuje dwa ujęcia otoczenia.
Sprytna adaptacja
Dlaczego oczy reniferów zmieniają kolor zimą? Podczas długiej zimy oczy zwierząt są stale rozszerzone, aby zobaczyć jak najwięcej w ciemnych warunkach koła podbiegunowego. W te miejsca zwykle dociera niewiele światła słonecznego.
Zwiększa to ciśnienie w oku, zmieniając stopień upakowania kolagenu w warstwie tapetum lucidum. Gdy skupiają się pod rosnącym ciśnieniem oka, zmienia się sposób, w jaki odbijają światło przechodzące na różnych długościach fal.
Otworzyłem oczy na ławce laboratoryjnej i prawie spadłem z krzesła. Różnice były tak dramatyczne i wiedziałem, że nikt nigdy wcześniej czegoś takiego nie widział. Mamy dowody na to, że niebieskie odbicie w zimie wzmacnia światło ultrafioletowe, a latem je tłumi. – podsumował Jeffery
