Nawet lekkie odwodnienie zmienia strukturę mózgu i osłabia zdolności poznawcze
O zaletach wody i konieczności jej picia doskonale wie każdy. Nawet niewielkie odwodnienie bardzo negatywnie wpływa na organizm człowieka, a badanie przeprowadzone przez zespół Millard-Stanford w Georgia Institute of Technology dodaje do tego kolejne fakty.
Celem zainicjowanego badania było sprawdzenie, czy sam wysiłek fizyczny i stres termiczny mogą wpływać na osłabienie funkcji poznawczych i jakie konsekwencje w takiej sytuacji niosłoby odwodnienie.
Seria eksperymentów została udokumentowana w raportach fizjologicznych 13 uczestników. Każdy ochotnik wykonywał proste testy czynnościowe i motoryczne przez 20 minut wewnątrz fMRI.
Badanie
Przed testem każdy z uczestników wziął udział w jednej z trzech sesji aktywności fizycznej. Grupa kontrolna przebywała w pokoju o umiarkowanej temperaturze przez około 90 minut. Pozostałe dwie grupy wykonywały 150-minutową sesję spacerów na bieżni w sali, której temperatura wynosiła około 45 °C. Trzecia grupa, która nie miała dostępu do wody w trakcie sesji, doznała 3-procentowego odwodnienia.
Każda z sesji była przeprowadzona w różne dni, a testy fMRI odbywały się w klimatyzowanych pomieszczeniach wcześniej chłodzonych przez 45 minut.
Wyniki
Poprawność i skuteczność wykonywanych zadań pogorszyła się w ciągu 20 minut, niezależnie od tego, w której grupie znajdował się uczestnik. Być może jest to spowodowane nudą, warto jednak zauważyć, że średnie wyniki w zależności od grupy znacznie się różniły.
Wynik w drugiej grupie, która miała dostęp do wody, był o 8% słabszy niż w grupie kontrolnej. Z kolei osoby, które nie miały dostępu do wody uzyskały dwa razy gorsze wyniki (różnica wynosiła 16%).
Obrazowanie
Obrazy fMRI pokazały, że wypełnione komory mózgowo-rdzeniowe kurczyły się, gdy uczestnicy ćwiczyli, pocili się i pili wodę. Jednak w przypadku odwodnienia sytuacja była odwrotna, komory zaczynały się powiększać.
Zespół uważa te zmiany za niezwykle intrygujące, jednak twierdzi, że różnice w kształcie mózgu nie wyjaśniają osłabienia funkcji poznawczych.
Obszary potrzebne do wykonania zadania wydawały się być aktywniejsze, jednak w procesie brały udział także części, które były zbędne. Sądzimy, że ich zaangażowanie może być odpowiedzią na stan fizjologiczny, gdy ciało informuje o odwodnieniu.