Zaskakująca analiza danych ujawniła, że pioruny mają potężne właściwości oczyszczające powietrze
Nowa analiza danych z pomiarów zebranych przez ścigający burzę samolot sugeruje, że pioruny mogą odgrywać bardzo ważną rolę w oczyszczaniu atmosfery. Wcześniej wyniki uznano za niedokładne.
Właściwości piorunów
Niektóre właściwości błyskawic są dobrze znane, w szczególności tworzenie tlenku azotu i wodorotlenku, które mogą wypłukiwać różne gazy cieplarniane z nieba. Nowe dane jendak pokazują, że dzieje się tu znacznie więcej.
Wydaje się, że zarówno pioruny, jak i słabsze, niewidoczne ładunki elektryczne wokół nich mogą wytwarzać pochłaniające zanieczyszczenia utleniacze – hydroksyl (OH) i hydroneroksyl (HO2), które mają zdolność usuwania metanu i tlenku węgla z atmosfery.
Początkowo przyjrzeliśmy się tym ogromnym sygnałom OH i HO2 znalezionym w chmurach i zastanawialiśmy się, co jest nie tak z naszym instrumentem. Zakładaliśmy, że był szum, więc usunęliśmy ogromne sygnały ze zbioru danych i odłożyliśmy je na później. – wyjaśnia meteorolog William Brune z Penn State University
Ważna kwestia
Odczyty zostały zebrane w 2012 roku przez samolot NASA lecący nad Kolorado i Oklahomą. Celem było zmierzenie chmur burzowych. Niedawna analiza oraz dane zebrane w tym samym czasie na ziemi wykazały, że piorun rzeczywiście wytwarzał wysokie poziomy utleniaczy.
Seria symulacji laboratoryjnych potwierdziła, że zarówno widzialne pioruny, jak i niewidzialne ładunki elektryczne w powietrzu mogą wytwarzać ekstremalne ilości rodników hydroksylowych i hydroperoksylowych.
W tej chwili hydroksyl i hydroperoksyl wytwarzane przez wyładowania atmosferyczne nie są uwzględniane w modelowaniu atmosferycznym. Pomijana kwestia może być bardzo znacząca.
Wyładowania atmosferyczne
Warto pamiętać, że większość piorunów nigdy nie uderza w ziemię, a mimo to wywołuje wiele reakcji chemicznych w chmurach. Naukowcy przyznają, że dane są bardzo niepewne – głównie dlatego, że pochodzą z niewielkiej części świata w ograniczonym czasie.
Mimo wszystko szacunki sugerują, że od 2 do 16% globalnego utleniania atmosferycznego może być spowodowane burzami z piorunami. W miarę ocieplania się planety, burze z piorunami stają się coraz powszechniejsze, co wpłynie na równowagę gazów cieplarnianych w powietrzu.
