Po dekadach zwalniania, Ziemia znowu zaczęła się kręcić znacznie szybciej
Ile trwa doba? Pytanie nie wydaje się podchwytliwe, więc zapewne najzwyczajniej w świecie odpowiesz, że 24 godziny.
Rotacja Ziemi
Chcąc być absolutnie pedantycznym, warto jednak zauważyć, że 24 godziny wcale nie jest dobrą odpowiedzią. Rotacja Ziemi w czasie uległa znacznym zmianom. W tej chwili nasza planeta obraca się wokół własnej osi nieco ponad 365 razy w czasie potrzebnym na orbitę wokół Słońca.
Patrząc jednak wstecz, kiedyś wcale tak nie było. W starożytności Ziemia obracała się dużo szybciej niż teraz. Setki milionów lat temu nasza planeta wykonywała 420 pełnych obrotów w czasie potrzebnym na okrążenie Słońca. Kilka milionów lat później Ziemia nieco zwolniła i ilość obrotów wynosiła około 410.
Prędkość obrotu
Wiele różnych czynników wpływa na prędkość obrotu – zmiany poziomu morza, czy przesunięcia w obrębie Ziemi. Największą rolę jednak odgrywa oddalający się od Ziemi Księżyc, co powoduje, że nasza planeta zwalnia.
Zwykle co jakiś czas wprowadza się sekundę przestępną, aby uwzględnić spowolnienie Ziemi. Rok 2020 był jednak osobliwy pod jeszcze jednym względem – obroty Ziemi ponownie przyspieszyły. Średnio w ciągu roku dni były krótsze o około 0,5 milisekundy.
Sekunda przestępna
Jeśli w tym roku nasza planeta będzie obracać się tak szybko, po raz pierwszy w historii sekunda przestępna zostanie odjęta. Przewiduje się, że średni dzień w 2021 roku jest o 0,05 ms krótszy niż typowe 86400 sekund.
Choć w żaden sposób nie wpłynie to na nasze życie codziennego lub mierzenie czasu, może mieć ogromny wpływ na komunikację satelitarną. Czas mierzony obrotami Ziemi względem Słońca zrównany z uniwersalnym czasem koordynowanym (UTC) również może mieć wpływ na systemy.
To z pewnością prawda, że Ziemia obraca się teraz szybciej niż kiedykolwiek w ciągu ostatnich 50 lat. Jest całkiem możliwe, że ujemna sekunda przestępna będzie potrzebna, jeśli tempo obrotu Ziemi będzie dalej rosło, ale jest za wcześnie, aby stwierdzić, czy tak się stanie. – wyjaśnia Peter Whibberley z National Physical Laboratory
