Tatuaże mumii liczącej 5000 lat wskazują na niezwykle wyrafinowany system opieki zdrowotnej
Odkąd został znaleziony prawie 30 lat temu, Otzi, Człowiek Lodu, pomaga naukowcom ułożyć starożytną łamigłówkę ludzkiej cywilizacji.
Otzi
Otzi to prawdopodobnie najlepiej przebadane ludzkie zwłoki na świecie. Obszerny przegląd opublikowany w International Journal of Paleopathology sugeruje, że najstarsza lodowa mumia należała do społeczeństwa, które posiadało niezwykle wyrafinowany system opieki zdrowotnej.
Otzi został znaleziony w Alpach Ötztalskich w 1991 roku. Jego szczątki spoczywały na wysokości 3210 metrów. Ten przedstawiciel starożytnej cywilizacji żył ponad 5000 lat temu w epoce miedzi, czyli okresie pełnym przemian społecznych. Wydobywanie i wytapianie metali przyczyniło się do powstania nowych technologii, które z kolei doprowadziły do większego znaczenia handlu i uformowania nowych grup społecznych.
Problemy zdrowotne Człowieka lodu
Sam Otzi miał wiele problemów zdrowotnych. Jego zęby były zgniłe, doskwierało mu zapalenie stawów, a naukowcy znaleźli pasożyty w jelitach oraz kamienie w pęcherzyku żółciowym. Okazuje się także, że Człowiek Lodu miał nietolerancję laktozy i predyspozycje genetyczne do rozwinięcia kilku innych chorób.
Jakby tego wszystkiego było mało, poważne zranienie na dłoni i strzała wbita w ramię spowodowały wstrząs krwotoczny, co doprowadziło do przedwczesnego zakończenia żywota Otziego.
Tatuaże
To, co najbardziej zafascynowało naukowców, to sposób, w jaki kiedyś leczono tego typu dolegliwości. Aby to sprawdzić, zespół przyjrzał się asortymentowi ziół i narzędzi, które znaleziono w pobliżu mumii. Kolejnym tropem było zbadanie tatuaży Otziego.
Naukowcy od samego początku zastanawiali się, czy 61 tatuaży Człowieka Lodu miało charakter jedynie dekoracyjny, czy może miało związek z właściwościami terapeutycznymi. Teraz wiele dowodów przemawia za tym drugim.
Opieka zdrowotna
Dziewięć z dziewiętnastu skategoryzowanych grup tatuaży jest umieszczone „blisko lub dokładnie na obszarze tradycyjnych punktów akupunktury”. Prosta forma geometryczna sugeruje, że zastosowano je w celu leczenia bólu pleców, choroby zwyrodnieniowej stawów i innych dolegliwości, które męczyły mumię za życia.
Autorzy podkreślają, że wciąż nie ma żadnych dowodów archeologicznych na obecność tatuaży w epoce miedzi, więc nie można wyciągać pochopnych wniosków. Trudno stwierdzić, czy praktyka była powszechna, czy to może jednak kwestia znajomości potencjalnych metod leczenia bólu.
Jeśli tatuaże rzeczywiście mają charakter terapeutyczny, będą one wcześniejsze od starożytnej chińskiej akupunktury. Wskazują także na bardzo systematyczne podejście do utrzymywania i przekazywania wiedzy dotyczącej terapii leczniczej.