Utrata chromosomu Y może wyjaśniać dlaczego mężczyźni umierają młodziej niż kobiety
Utrata chromosomu Y z niektórych komórek wraz z wiekiem może powodować bliznowacenie tkanki serca.
Chromosom Y
Degradacja chromosomu Y z podzbioru komórek może wyjaśniać, dlaczego mężczyźni umierają średnio o pięć lat wcześniej w porównaniu do kobiet. Wraz z wiekiem następuje jego stopniowe zanikanie, co zwiększa ryzyko niewydolności serca.
Autorzy badania opublikowanego w czasopiśmie Science zauważają, że mężczyźni wydają się biologicznie starzeć szybciej. Nowe badania dostarczają wskazówek, dlaczego mężczyźni żyją krócej niż kobiety.
Znikający chromosom
Wszyscy ludzie mają 23 pary chromosomów, z których 22 są autosomami, co oznacza, że wyglądają tak samo u kobiet i mężczyzn. Ostatnia para zawiera chromosomy płciowe i składa się z dwóch chromosomów X u kobiet oraz jednego chromosomu X i jednego Y u mężczyzn.
Mężczyźni wraz z wiekiem tracą swój chromosom Y w niektórych komórkach. Wydaje się, że następuje to szczególnie często w komórkach, które są zastępowane, jak na przykład komórki krwi.
Dotychczasowe badania ujawniły związek między utratą chromosomu Y a patologiami związanymi z wiekiem i śmiercią u mężczyzn, ale mechanizm napędzający te procesy pozostawał nieodkryty.
Wyniki eksperymentu
Aby to zbadać, autorzy badania wykorzystali technologię edycji genów CRISPR do usunięcia chromosomu Y z komórek szpiku kostnego samców myszy. Doprowadziło to do produkcji białych krwinek bez chromosomu Y.
Część z nich dotarła do serc gryzoni i skutkowała bliznowaceniem tkanek w sercu, co ostatecznie zmniejszyło jego czynność i doprowadziło do przedwczesnej śmierci. Dalsze analizy ujawniły, że podobne mechanizmy występują u ludzi.
Komentując znaczenie tej obserwacji, autorzy zauważają, że „zwłóknienie tkanek jest cechą charakterystyczną starzenia i szacuje się, że przyczynia się do 45% zgonów w krajach uprzemysłowionych”.
DNA wszystkich naszych komórek nieuchronnie gromadzi mutacje wraz z wiekiem. Obejmuje to utratę całego chromosomu Y w podzbiorze komórek u mężczyzn. Zrozumienie, że ciało jest mozaiką nabytych mutacji, dostarcza wskazówek na temat chorób związanych z wiekiem i samego procesu starzenia. – wyjaśniają autorzy